Botoks Yan Etkileri Nelerdir?
Ceren soruyor
Merhabalar, Yaşım 27 botoks yaptırmam istiyorum, merak ettiğim bir konu var? Uygulamın yan etkileri varmı acaba?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ceran Hanım; Clostridum Botulinum adlı bakteriden üretilen doğal, saflaştırılmış bir proteindir. Botoksun bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. Etkisi sadece uygulama bölgesiyle sınırlıdır. Yanlış uygulamalarda yan etki değil ama, istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir. Botoksun etkisini yok ederek bu durumu düzeltecek herhangi bir ilaç yok. Böyle bir durumla karşılaşıldığında etki süresinin dolmasını beklemek gerekir. Uygulama anında iğneye bağlı olarak hafif bir şişlik, kızarıklık, belki anlık morarmalar ise gündelik hayatta kullandığımız makyaj malzemeleriyle kolayca kapatılabilir. Etkisi geçtikten sonra yeniletmenizde hiçbir sakınca yoktur ve herhangi bir sınırlama olmaksızın ömür boyu kullanabilirsiniz.
Behna soruyor
Hocam bir ay önce botox yaptırdım. Yüz bölgesine ve diş sıkma sorunum olduğu için o bölgeye yapıldı. Boyun ağrım, halsizlik, dilimin ucunda uyuşma hissi var. Ve kafam sersem gibi yardımcı olursanız sevinirim. Doktorum bu tür yan etkileri kabul etmiyor.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Behna Hanım. Bahsettiğiniz belirtiler botoks enjeksiyonları sonrasıyla ilişkili olamaz. Botox markası olmayan taklit ürünler kullanıldığında alerjik reaksiyonlar görülebiliyor. Ama biraz önce de belirttiğim gibi Botox son derece güvenlidir, FDA onayına sahiptir. Böyle etkiler görülmesi söz konusu olamaz.
Şeyma soruyor
Alnım ve göz çevrem çok kırışık. Güldüğüm zaman gözlerimin kenarları 50 yaşındaymışım gibi kırışıyor -32 yaşındayım! Daha önce yüzüme hiçbir işlem yaptırmadım. Tanıdıklarım botoksla geçer diyor ama korkuyorum. Botoksun yan etkileri var mı? Varsa neler?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar. Botoks bugüne kadar tüm dünyada milyonlarca defa uygulanmış, güvenli olduğu FDA tarafından onaylanmış bir işlemdir ve olumsuz bir yan etkisi yoktur. Tabii ki deneyimli bir uzman tarafından uygulanması çok önemli. Ama bu konuda çok deneyimi olmayan ellerde bile en kötü olasılıklar fazla donmuş bir yüz ifadesi, kaşlarda yukarı kalkma ya da düşme veya asimetrik kaşlar gibi sorunlar görülebilir ki bunlar da bir süre sonra tamamen geçer.
Mine soruyor
Merhaba. Ben 5 gün önce alın ve göz çevreme çok iyi bir dermatolog tarafından botoks yaptırdım. Yan etkisi olarak baş ağrısı yapabileceğini söylemişti ve öyle de oldu. Beşinci günüm bitmesine rağmen sağ kaş ve göz çevremde sürekli sancı tarzı ağrı var. Bu normal midir? İki hafta sonrasına kontrolüm var ama beş gündür ağrının geçmemesi beni endişelendiriyor. Ne yapmam gerek bilgilendirirseniz çok sevinirim. Teşekkürler?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Mine Hanım. Bazı hastalarda botoks enjeksiyonu sonrasında hafif ağrılar, sızılar görülebilir. Bunlar normaldir. İşlem yapılalı henüz beş gün olmuş, şikâyetçi olduğunuz durumun birkaç gün içinde geçeceğini düşünüyorum. Ama endişeleriniz olduğunda en doğrusu her zaman en doğrusu doktorunuza danışmaktır.
Aynur soruyor
Hocam yaklaşık 3 hafta önce yüz terlemesi in botox yaptırdım. Alın, kaş arası göz kenarı burun ve ağız çevresine. Yaptıktan 4 gün sonra aşırı derecede asimetri oldu yüzümde, yüzüm dondu resmen ne gülebiliyorum ne de ağlayabiliyorum. Gülerken sadece bi yanağım oynuyor diğer taraf hareketsiz aynı şekilde dudağımda öyle. Dudağım şairi gergin, çocuğumu bile öpemiyorum. Konuşmam çok güçlükle kelimelerim anlaşılıyor. 3 hafta geçmesine rağmen hiç bir düzelme yok. Bu durum daha ne kadar sürer, tüm yaz planlarımı iptal etmek üzereyim bu şekilde hiç bir yere gitmek istemiyorum. Ve son olarak etkisinin çabuk geçmesi için spor ve terleme yapmam gerektiğini söyledi yapan doktor doğru mu bu?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Aynur Hanım. Evet, terleme sorununu hafifletmek için botoks tedavisi kullanılmaktadır. Ancak bu tedavi koltuk altları, ayak tabanları ve avuç içleri sınırlıdır. Yüz terlemesine karşı botoks tedavisi uygulanmaz, uygulanmamalı. Neden böyle bir uygulama yapılmaması gerektiğinin cevabını da talihsiz bir şekilde deneyimliyorsunuz zaten. Botoksun etkisini hafifletmek, daha çabuk geçmesini sağlamak için tedaviler protokolü ile etkisinin çabuk geçmesi sağlamayacaktır. Yani zaman içinde hafifleseler de, maalesef bir süre bu sorunları yaşayacaksınız gibi görünüyor.
Emel soruyor
Botoks yaptırmak istiyorum ama bu konuda endişelerim var. Botoksun yan etkileri var mıdır?
Dr. Mustafa Karataş
İşinin ehli bir doktor tarafından yapıldığı müddetçe botoksun hiçbir yan etkisi yoktur. Ancak yüzünüze enjekte edilen formülün Allergan firması tarafından geliştirilmiş FDA onaylı Botox olduğundan emin olun. Piyasada güvenli olup olmadığı test edilmemiş bazı formüller de kullanılıyor, bunlar ülkeye kaçak yollardan sokuluyor ve çofnlfkla da daha ucuz bir aternatif olarak sunuluyor.
Tugba soruyor
10 gün önce yaptırdığım botoks sonrası güldüğümde daha önce olmayan kırışıklıklar oluşmaya başladı. Yanaklarımın göz çevreme yakın olan bölümlerinde çöküntü şeklinde kırışıklıklar oluşuyor. Benzer şekilde burnumun göze yakın kısmı gülerken kırışıyor, hatta bir tarafında çok daha fazla oluyor. Bu durumun düzelmesi için beklemekten başka çarem var mı? Daha önceden 2 kez başka bir doktora yaptırmıştım bunların hiçbirini yaşamamıştım. Teşekkür ederim.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Tuğba Hanım. Sizin de bizzat deneyimlediğiniz gibi botoksun doğal görünmesi tamamen uygulayıcıya, uygulama tekniğine, hangi noktalara enjeksiyon yapıldığına ve enjekte edilen doza bağlıdır. Botoksun etkisi beş ay kadar devam eder. Ancak radyo frekans tedavilerinin bu süreyi kısalttığı biliniyor.
Hatice soruyor
Merhaba Doktor Bey anneme 15 Mayıs’ta yanak bölgesine dolgu yaptırdık. Herhangi bir sorun yoktu. Bugünlerde ise diş tedavisi ve protez yapıldı. Ancak protezini takınca sol tarafta ağrı oluyor. Diş etlerinde bir sorun yok. Diş doktoru çözemedi. Bir televizyon programında bu tür sorunların botokstan kaynaklanabileceği söylendi. Bu olabilir mi? Teşekkürler
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Hatice Hanım. Zaten annenize botoks değil dolgu yapıldığını belirtmişsiniz. İster botoks ister dolgu yapılsın bu işlemlerin böyle bir etkisi yoktur. Üstelik işlemin üstünden dört aydan fazla bir zaman geçmiş. Yani yapılan uygulamanın etkisi de geçmek üzeri.
Aylin soruyor
Merhabalar 6 gün önce gummy smile için botox yaptırdım. Aynı zamanda Nazolabial kırışıklık içinde mezo-botox uygulandı. Ancak son 2 gündür konuşurken üst dudağım asimetri sorunun oluştuğunu karşımdakiler de fark ediyor. Ne zaman geçecek? Veya böyle mi kalacak?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Aylin Hanım. Öncelikle botoksun etkisinin tam olarak oturması, işlemin nihai sonucunun ortaya çıkması için en az 7-10 gün kadar bir süre geçmesi gerekir. Yani asimetri sorunu bu süre sonunda geçebilir. Ben gülümsendiğinde diş etlerinin fazla görünmesine neden olan bu soruna yönelik botoks işlemi yapmadığım için kesin bir yorum yapmam zor, ancak her botoks işleminden iki hafta kadar sonra hastayı tekrar görmek isteriz. Bunun nedeni herhangi bir asimetri söz konusu ise bunu düzeltmek ya da küçük dokunuşlar yapılması gerekiyorsa bunları yapmaktır. İkinci randevu genel bir uygulamadır. Siz de ikinci görüşmenize gittiğinizde doktorunuz belli noktalara botoks yaparak sorunu giderebilir, eğer bu mümkün değilse botoksun etkisinin geçmesini beklemeniz gerekiyor. Bu da 4-6 ay kadar bir zaman dilimi anlamına geliyor.
M soruyor
Merhaba, Botox alın ve göz çevreme yaptırmayı düşünüyorum. Botoxun yan etkileri var mıdır, merek ediyorum. Bilgi verirmisiniz.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Meral Hanım; Botoks enjeksiyonunun yan etkileri yok denecek kadar azdır ve geçicidir. Hafif hissedilen bir baş ağrısı, birkaç günde iyileşen ve makyajla kapatılabilecek hafif bir morarma olabilir. Hastanın uygulama sonrası süreçte fazla eğilme hareketinden dolayı, üst göz kapağının geçici olarak aşağıya düşmesi gibi bir durum ortaya çıkabilir. Bu durum çok nadir olarak görülen bir yan etkidir.
Dilek soruyor
Merhabalar alın çevreme ve kaş ortasına yaklaşık 1 hafta önce botox yaptırdım. Biraz bulanık görmeye başladım o günden beri. Acaba bu botoksun yan etkisi olabilir mi?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Dilek Hanım. Botoksun böyle bir yan etkisi olmasa da, botoks yüzünden gözkapağının düşmesi gibi durumlara bağlı olarak görme sorunları yaşanabilir. Her ihtimale karşı bir göz doktoruna gitmenizi öneriyoruz.
Mine soruyor
Merhabalar, botoks yaptırmak istiyorum. İşlem hakkında biraz bilgi ve yan etkileri nelerdir?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar, Botoks, clostridium botulinum isimli bakterinin oluşturduğu proteindir. Botox, daha çok göz çevresindeki kırışıklıklar için kazayağı, alın çizgileri ve kaş ortası bölgesine uygulanır. Uygulama 10 dakika sürer. İlk etki uygulamadan 7-10 gün sonra başlar ve 4-6 ay boyunca etkisi devam eder. Bu konuda deneyimli uzman hekimler tarafından yapıldığında, sonuçları çok daha başarılı olur ve botoks'un uygulaması doğru teknikle doğru kişilerce yapıldığı sürece bir yan etki oluşmaz. Botoks uygulaması sonrası enjeksiyon bölgelerinde iğneye bağlı kısa süreli kızarıklık olabilir. Bu kızarıklık kısa sürede düzelir.
Elif soruyor
Merhaba. 25 gün önce alın ve göz çevreme botox, yanaklarıma nem verilmesi için mezo yaptırdım. Burun kenarlarımda çöküklük gözaltlarımda acayip şişmeler, göz oluklarımda beyazlaşmalar oldu ve geçmiyor? Bunun bir çözümü var mı?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Elif Hanım. Göz çevrenize botoks yaptırdığınızı yazmışsınız ve göz çevrenizdeki şişliklerden şikâyetçi olduğunuzu belirtmişsiniz. Botoks sonrasında böyle bir komplikasyon görülmesi normal değil. Ancak gözaltına yapılan botoks işleminin son derece hassas ve ustalık isteyen bir işlem olduğunu da belirtmem lazım. Bu yüzden de gözaltı botoksu konusunda deneyimli biri tarafından yapılması son derece önemli. Burun kenarlarınızdaki çöküklüğün, göz oluklarınızdaki beyazlığın nedenini de tam anlayamadım, ama mezoterapi tedavisi sırasında güvenli olmayan bir madde kullanılmış olabilir.
Yasemin soruyor
Merhaba. Yaklaşık 10 gün önce göz çevreme ve çene bölgeme botoks yaptırdım. Beş gündür çift görme ve göz kapağı düşmesi problemi yasıyorum. Ayrıca gülümsediğimde asimetri meydana geliyor. Bu süreç nasıl ilerleyecek, çift görme durumu geçmesi ne zaman gerçekleşir? Yardımcı olabilir misiniz? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Yasemin Hanım. Göz çevresine yapılan botoks enjeksiyonu sonrası çift görme son derece nadir görülen (100 kişide 1-2 kişi) bir yan etkidir. En fazla dört hafta içinde geçer. Göz kapağı düşmesinin de giderek hafifleyerek yine bir ay içinde geçeceğini düşünüyorum. Ama bu süreci doktorunuzun gözetiminde geçirin. Mesela doktorunuz bazı kaslara yapacağı enjeksiyonlarla göz kapağı düşmesinin hafiflemesini sağlayabilir.
Hilal soruyor
32 yaşındayım. Göz kenarlarımda ince çizgiler oluştu. Bir süre krem kullandım ama fazla bir etkisini göremedim. Kazayağı çizgilerime botoks yaptırmak istiyorum. Bu işlemin yan etkisi var mıdır? Varsa botoks yan etkileri nelerdir?
Dr. Mustafa Karataş
FDA onaylı Botox işinin ehli, konusunda deneyimli bir uzman tarafından yapıldığında son derece güvenli bir işlemdir. Enjeksiyona bağlı morlukların oluşması normaldir, bu morluklar birkaç gün içinde tamamen geçer. Botox yaptıracakların dikkat etmesi gereken iki husus var. Bir: Ucuz fiyatlara yapılan uygulamalardan kaçının, çünkü bunlar genelde çakma formüllerle yapılır. İşinin ehli bir doktor bulun. En güvenli işlem bile işinin ehli olmayan, deneyimsiz ellerde istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Bunlara dikkat ettiğiniz müddetçe hiçbir sorun olmayacaktır.
Zehra soruyor
Hocam merhaba. Ben bir hafta önce alnımdaki kırışıklıklara ve kaşımın ortasındaki
mimik çizgisine botoks yaptırdım. Artanını dudağımın üst taraflarına bir ml enjekte etti.
Ve kaşımı kaldırmak için kaş tarafına enjekte etti. Şimdi göz kapaklarım şişti ve gülüşüm
değişti. Ne yapacağım Hocam ben? Lütfen yardımcı olun.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar kaşa ve kaşın ortasına yapılan botoks enjeksiyonlarında normalde gözlerde şişliğe rastlamayız. Ödem ve morluklar çoğunlukla enjeksiyonun yapıldığı noktalarda meydana gelir. Dudağın üst tarafına botoks enjeksiyonu yapılması kesinlikle önerdiğim bir yöntem değil. Dudak üstü çizgilerini açmak için yüzeysel olarak, çok minik dozlarda botoks kullanılabiliyor, ancak dozu çok az kaçırdığınızda bile istenmeyen bir görünüm ortaya çıkabiliyor. Mesela ağzın fazla yayılması, gülüşün değişmesi gibi… Bütün bu sorunlar için doktorunuza danışın. Botoksun etkisinin daha çabuk geçmesi için bazen radyo frekans tedavilerinden faydalanılabiliyor.
Özge soruyor
Kılcal damarlarım fazla ve yüzeysel, kaş arası ve dudak kenarlarına botox yaptırmak istiyorum. Ama damarlarda kanama ve sorun olmasından korkuyorum. Yan etki yapar mı ve kalıcı sorunlarla karşılaşabilir miyim?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Özge Hanım. Herhangi bir sorunla karşılaşmak konusunda endişeniz olmasın. Ancak dudak kenarlarına botoks uygulamasını çok tavsiye etmiyorum. Bu çizgilere neden olan mimik kasları gevşetildiğinde ağız daha yayvan ve büyük görünüyor ki bu da hiç estetik bir görünüm değil. Daha da kötüsü botoksun dozu biraz fazla kaçarsa dudakların kapanmasında zorlanmalar, bir şeyler içerken sorun yaşama gibi problemler görülebiliyor. Ağız kenarındaki çizgiler için Icon lazer, Revlite, BBL Forever Young gibi sistemlerden faydalanabilirsiniz. Bu teknolojilerle ilgili detaylı bilgiyi internet sitemizde bulabilirsiniz.
Berna soruyor
Merhaba, 4 ay önce göz çevresi, alın çizgilerim ve kaş ortası için botoks yaptırmıştım. Göz çevremde ve alnımda botoksun etkisi geçti, ama kaş çevremde şiddetli bir baş ağrısı yaşıyorum. Gözlerimi açamıyorum bazen. Botoks etkisini yitirirken böyle yan etkileri olabiliyor mu ve böyle bir yan etkisi varsa zamanla geçer mi? Biraz endişeliyim.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Berna Hanım. Aslında botoks migren tedavisinde de kullanılan bir uygulamadır. Ancak nadir de olsa botoksa bağlı baş ağrısı vakalarına rastlanabiliyor. Botoksun etkisi geçtiğinde ağrılarınız da geçecektir. Tabii bu ağrıların botoksla ilgili olmama ihtimalini de göz önünde bulundurmanızda fayda var.
Nergis soruyor
Merhaba hocam. Bir arkadaşım alın ve göz çevresine botoks yaptırdı. Onuncu günde botoks yapılan noktalarda şişlik ve yara oluştu. Yani özellikle iki kaş ortasında buruna kadar inen bir şişlik, ödem oluştu. Bu normal mi? İyileşme süreci ne kadar sürer.
Dr. Mustafa Karataş
Botoks işlemi sonrasında işlem yapılan bölgede enjeksiyona bağlı olarak fazla belirgin olmayan morluklar, hafif kızarıklar görülebilir. Bu normaldir. Ancak bunlar birkaç gün içinde tamamen geçer. Yara ve şişlik enfeksiyona bağlı bir problem olabilir ve müdahale edilmesi gerekir. Bunun iki nedeni olabilir. Bunlardan ilki maalesef çok sık karşılaştığımız bir problem, FDA onaylı Botox markası yerine, ülkeye kaçak olarak sokulan ve hiçbir güvenlik testinden geçmemiş olan çakma botoks formüllerinden biri kullanılmış olabilir. Diğer ihtimal ise orijinal Botox kullanıldığı halde işlemin deneyimsiz biri tarafından, steril olmayan bir ortamda yapılmasına bağlı olarak arkadaşınızın enfeksiyon yerlerinin mikrop kapmış olması olabilir. Bu iki olasılık da mümkün! Hemen bir dermatoloğa başvurarak gerekli tedaviye başlamasını tavsiye ediyorum.
Aslı soruyor
Botoks güvenli bir işlem mi? Botoksun yan etkileri nelerdir? Daha önce hiç yaptırmadığım için güvenliği konusunda endişeliyim.
Dr. Mustafa Karataş
Botoks son derece güvenli bir işlemdir, hiçbir yan etkisi yoktur. Tabii her işlem gibi işinin ehli, botoks konusunda uzman biri tarafından yapılması gerekir.
Sıla soruyor
Bir ay önce kaş arası botoks yaptırdım şimdi alnıma dokunduğumda kaşlarım yukarı çekiliyor bir süre öyle kalıyor ve geri aşağı iniyor Botoks geziyor olabilir mi? Bu durumun sebebi nedir?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Sıla Hanım. Hayır botoksun gezmesi, enjekte edildiği yer dışında başka yerlere gitmesi mümkün değildir. Sizi muayene etmeden net bir şey söyleyemiyorum, uygulamayı yapan doktorunuza danışmanız daha doğru olacaktır.
Melek soruyor
Merhaba ben dudak dolgusu yaptırdım. Juvederm 1 ml. 2 hafta oldu. Sol alt dudağım diğerine göre biraz daha şiş. 1ml nazobiel ve dudak kenarlarına uygulandı. Bu işlemlere başlamadan dudak kenarına minimal kendisi öyle söyledi botoks uyguladı. Ve şu an gülerken konuşurken ağzımda otokontrol sağlayamıyorum. Ağzım, dudağım şiş olan tarafa doğru yamuluyor. Ağzımı kontrol etmeye çalışırken çenem ağrıyor. Dilimde biraz uyuşukluk var. Bunun sebebi nedir. Uygulamada bir hata var mıdır? Çözümü var mıdır? Bu arada yüzümün üst kısmına da botoks uygulandı. Çaresiz miyim?
Dr. Mustafa Karataş
Dudak çevresi ve dudak kenarına botoks tavsiye ettiğim bir uygulama değildir. Zaten botoksun da yüzdeki kullanım protokolü alın bölgesi, iki kaş arası, alın ve göz kenarları, çene olarak belirlenmiştir. Sizin durumunuzda da olduğu gibi ağız çevresine yapılan botoks uygulamalarında böyle problemler görülme riski çok fazla. Dudak kenarına botoks yaptırıp dudaklarını tam kapatamadıkları için su içmekte zorlananlar bile gördüm. Botoksun etkisi azaldıkça yaşadığınız problemler de hafifleyecek, sonra da tamamen geçecektir.
Mine soruyor
Ben botoks, dolgu gibi işlemler yaptırmaya çok çekiniyorum. Bir yan etkisi olur diye korkuyorum. Botoks yan etkileri nelerdir?
Dr. Mustafa Karataş
Botoksun hiçbir yan etkisi yoktur. Bazen asimetri problemleri ortaya çıkabilir. Mesela bir kaşın diğerinden bir parça daha aşağıda olması v. Gibi. Ancak işinin ehli bir doktor tarafından yapıldığında bu tür estetik problemlerle de karşılaşmazsınız. Bu tür sorunların ardında yatan faktör genelde ya bir parça fazla botoks enjekte edilmesi ya da enjeksiyon noktasının bir milim kaymasıdır. Bunlar da botoksun etkisi hafifleyince düzelir.
Berna soruyor
Merhaba yaklaşık 1 ay önce alnıma ve göz çevreme botoks yaptırdım. Birkaç gün önce güldüğüm zaman yüzüm garip görünmeye başladı. Bu işlem bu sonucu etkilemiş olabilir mi? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Berna Hanım. Botoks uygulamasının göz çevresinde FDA onayına sahip olduğu tek bölge kazayağı çizgileri, yani güldüğünüzde belirginleşen gözün yanındaki çizgileridir. Eğer gözaltlarına da botoks yapıldıysa ve botoks biraz fazla enjekte edildiyse ifadenizi değiştiren bir etki yaratabilir. Bu botoksun etkisi hafiflemeye başladığında zamanla azalacaktır.
Sultan soruyor
Merhabalar 14 gün önce botox yaptırdım. Kaşlarımın üstünde blok halinde şişlik oldu ve gitmedi. Nedeni nedir acaba? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Sultan Hanım. Doğru bir şekilde uygulandığında botoksun böyle bir etkisi olmaz. Doktorunuza danışın ve yaşadığınız sorunu düzeltmek için yapılacak herhangi bir şey olup olmadığını sorun. Normalde botoks sonrasında hastaları 15 gün sonra görmek isteriz, böylece yüzde herhangi bir asimetri vs. oluşmuşsa bunu minik dokunuşlarla düzeltmek mümkün olur. Bu arada yaşadığınız sorun eğer gereğinden fazla botoks enjekte edilmesinden kaynaklanıyorsa, maalesef problemin zaman içinde hafiflemesini beklemekten başka bir çare yok.
Çağla soruyor
Merhabalar 1 hafta önce annem ve babam botox yaptırdı sonrasında göz kapağı düşüklüğü ve şişlik meydana geldi sanırım damla kullanmaları gerekiyor konu hakkında bilgi alabilir miyim? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Çağla Hanım. Botoksun tam oturması iki haftayı bulur. Zaten normalde doktorunuz da işlemden 10 – 15 sonra hastayı görmek ister. Böylece sorunları düzeltecek minik dokunuşlar yapılabilir. Damla için doktorunuza danışabilirsiniz.
Can soruyor
Merhabalar, 4 - 4,5 ay önce saç ektirdim ve bugün göz çevresiyle beraber alnıma botoks yaptırdım. Alın botoksunun saç ekiminden alınacak sonuca olumsuz bir etkisi olur mu diye endişe etmeye başladım. Aydınlatabilirseniz çok sevinirim. Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar. Olumsuz bir etkisi olacağının düşünmüyorum, ancak bunu saç ekiminizi gerçekleştiren kliniğe danışmanız daha doğru olacaktır. En sağlıklı bilgiyi onlardan alabilirsiniz.
Mine soruyor
Merhabalar. 4 gün önce avuç içlerim ve ayak tabanlarıma terleme botoksu yaptırdım. Doktorum ilk bir ayda ufak tefek kas güçsüzlükleri gözlemleyebileceğimi söyledi, gözlemliyorum da. Fakat dördüncü gün, sol bacağımda ve kolumda kas ağrısına benzer bir ağrı meydana geldi. Özellikle bacağımın arka üst baldır kısmında, kas çekmesi gibi adlandırabileceğim bir ağrı. Böyle bir yan etki normal midir? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Mine Hanım. Endişe edilecek bir durum olduğunu düşünmüyorum. Dilerseniz doktorunuza da bir danışın.
Semra soruyor
Merhaba. 18 gün önce botox yaptırdım. Beş gün önce bir göz kapağımda hafif bir düşme olduğunu gördü, yan etkimi bu acaba? Bir damla önerir misiniz?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Semra Hanım. Botox nedeniyle gözkapağında oluşmuş hafif düşmede damlanın herhangi bir etkisi olmaz. İşlemi yapan doktorunuz minik bir botoks dokunuşuyla bu düşmeyi giderebilir. Doktorunuza başvurursanız, kendisi bir dokunuşa ihtiyaç olup olmadığının kararını verecektir.
Elif soruyor
Merhaba, 5 gün önce kazayağı ve alın botoxu yaptırdım. Göz kenarlarımda önce biraz morluk sonra yeşil renk gözlendi, biraz da şişme oldu bu normal mi? İyileşmesi için ne gibi bir şey uygulayabilirim?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Elif Hanım. Bu bahsettiğiniz enjeksiyona bağlı morarma ve ödemdir. Bu tür yan etkiler son derece normaldir, endişe edecek bir şey yok. Morlukların renk değiştirerek yeşilimsi bir renk alması da yine beklenen bir durumdur. Sizi rahatsız eden bu durum kısa sürede iyice hafifleyecek, sonra da tamamen geçecektir. Yani tek ihtiyacınız olan şey biraz zaman.
Ezgi soruyor
Merhaba Hocam ikinci kere alın iki kaş ortası ve kazayağı için botoks yaptırdım. İlkinde alın ve yüz bölgemde sivilce olmadı. Bu defa her yerim sivilce oldu. Doktor normal dedi ama geçmiyor ne yapmalıyım ya da geçer mi?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ezgi Hanım. Kullanılan botoksun markası nedir? Çünkü FDA onaylı botoks formüllerinin sivilceye neden olmak bir yan etkisi yoktur. Aksine cilde yüzeysel enjekte edilen botoks sivilce tedavisinde kullanılmaktadır.
Ceren soruyor
Merhaba hocam ben alnıma botoks yaptırdım göz kapağım düştü, görmede sıkıntı yaşıyorum aralıklı bulanık görüyorum. Doktora gittim gözyaşınız bitti dedi. 2 hafta oldu ve gözlerim halen aynı.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ceren Hanım. Botoksun nadir de olsa bulanık görme gibi yan etkileri görülebiliyor. Botoksun etkisi azaldıkça sorunlar da hafifleyecektir.
Zeynep soruyor
Hocam merhaba. 1,5 ay kadar önce alnıma, kaş uçlarıma ve kaz ayaklarıma botoks yaptırdım. Yaklaşık 1 haftadır alnımda kaşıdığım veya ovduğum bir yer olursa bir anda istem dışı kasılıyor yüzümde asimetri oluşuyor, ellediğim bölge kırış kırış oluyor. Sanki botoksun hepsi tek bir bölgeye toplanıyor gibi hissediyorum. 1 dakika olmadan geçiyor fakat alın ve kaş bölgemde nereye dokunsam aynı problem oluyor. Gün boyu da o bölgede kendini hissettirir bir sızı kalıyor. Hocam size sorum şu ki bu durum neden oluşur? Benim bünyemle mi alakalı bir durum yoksa yapılan işlemde mi hata var?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Zeynep Hanım. Başarılı, doğal görünümlü bir botoks uygulamasını belirleyen iki faktör vardır. FDA onaylı bir botoks formülünün kullanılması ve uygulamayı yapan doktorun deneyimi, bu konudaki becerisi. Enjeksiyonun bir milim yana yapılması, gereğinden çok minik bir doz daha fazla botoks kullanılması gibi etkenler sizin deneyimlediğiniz gibi sorunlara neden olabilir.
Zeynep soruyor
Merhaba hocam ben 20 gün önce göz çevreme ve alnıma botoks yaptırdım gözlerimde çift görme ve görme bozukluğu oluştu sol gözümde sağdan daha fazla oluştu bunun etkisini azaltan ya da geçiren bir göz damlası ya da ilaç tavsiyeniz var mı bu etki ne zaman azalmaya başlar. Yardımcı olursanız çok sevinirim Teşekkürler...
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar. Maalesef botoksun nadir rastlanan yan etkileri arasında sizin yaşadığınız diplopi çift görme yaşana bilir. Botoksun etkisi azaldıkça sorunlarınız da hafifleyecek, botoksun etkisi geçtiğinde de tamamen geçecektir. Ama doktorunuza danışmanızda fayda var.
Müjgan soruyor
Merhaba. Botoks sonrası çift görme oluştu. Nasıl telafi edilebilir?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Müjgan Hanım. Maalesef botoksun nadir rastlanan yan etkilerinden birini yaşıyorsunuz. Botoksun etkisi azaldıkça sorun hafifleyecek, botoksun etkisi tamamen geçtiğinde de sorun yok olacaktır. Ancak bu süreci hızlandırmak mümkün değil.
Eda soruyor
Ben 1 ay önce göz çevrem ve kaşıma botoks yaptırdım. Fakat şu an gözlerim çift görüyor. Nöroloji ve göz polikliniğinde bütün işlemleri yaptırmama rağmen tıbbi net olarak bir sıkıntı yok fakat görmem bulanık ve çift. Bunu botoks yapmış mıdır hocam?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Eda Hanım. Maalesef botoksun nadir de olsa görülen böyle bir yan etkisi var. Yaşadığınız problemler çok büyük ihtimalle botokstan kaynaklanıyor, botosun etkisi azaldıkça sorunlarınız da azalacak sonra da tamamen geçecektir.
Ayşe soruyor
Selam doktor bey. 3 hafta önce alnıma botox yaptırdım. Botox fazla yapmış gözüme çok yakın yapmış. Şu an sağ gözüm yarıdan fazla kapalı, çoğu zaman çift görüyorum ve bulanık görüyorum. Çok zor durumdayım ne yapmam gerekiyor? Ve ayrıca eğitimim vardı gidemiyorum. Bana yardımcı olursanız çok sevinirim. Bir şey önerebilir misiniz? Örneğin göz damlası… Cevap bekliyorum. Lütfen rica ederim bana yardımcı olun.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ayşe Hanım. Maalesef tek çözüm zaman geçmesi. Botoksun etki süresi 4-5 aydır. Bu semptomlar giderek hafifleyecek sonra da geçecektir. Ancak dediğim gibi maalesef bu süreci hızlandıracak bir şey yok.
Nilay soruyor
Merhaba doktor bey masseter botox yatırdım ancak küçük bir kas botoxtan etkilenmemiş gibi ağzımı açıp kapatırken ileri geri hareketi belli oluyor yeniden oraya enjeksiyon mu yapılması gerekir?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Nilay Hanım. Sizi görmeden, muayene etmede herhangi bir yorum yapamıyorum. Bu kararı ancak doktorunuz verebilir ve gerekli görürse küçük bir doz botoks uygulayabilir.
Esra soruyor
Hocam dudak üstüne botox yaptırdım ama 10 gündür yemek yemekte zorlanıyorum. Uyuşukluk var. Nasıl geçer?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Esra Hanım. Dudak üstü botoks tercih etmediğim bir uygulamadır. Bunun nedeni sizin bahsettiğiniz türde yan etkilerin sıkça görülmesidir. Zaten dudak üstü botoksun FDA tarafından onaylanmış kullanım bölgeleri arasında değildir. Şikayetleriniz botoksun etkisi hafifledikçe azalacak, sonra da tamamen geçecektir. Biraz sabretmeniz gerekiyor. Radyo frekans tedavilerinin botoksun etkisinin daha çabuk geçmesini sağladığı biliniyor. Doktorunuza bu tedaviden fayda sağlayıp sağlamayacağınızı danışabilirsiniz.
Asuman soruyor
Merhabalar. Daha önce de 2 defa botoks yaptırmıştım. Bir ay önce yaptırdım. Yaptırmamdan 4 gün sonra çift, bulanık görme aşırı halsizlik yorgunluk, ışığa hassasiyet kafada bulanıklık oluştu. MR çekildi göz doktoru her şeye baktı. Sorun görülmedi. Yapan göz doktorumdu zaten. Bir aydır aynı durumdayım. Botoks bu kadar yan etki yapar mı?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Asuman Hanım. Maalesef çift görme, görüşte bulanıklık botoksun nadir görülen yan etkilerinden biridir.
Esra soruyor
Hocam merhaba, ben yaklaşık 1 ay önce botoks yaptırdım gençlik aşısı ile birlikte. Şu an çift görüyorum. Yaklaşık 5-6 gündür. Ağrı sızı yok ama günlük hayatımı etkileyecek kadar odaklanma problemi yaşıyorum. Yutkunmada da zorluk çekiyorum. Mr ve tomografi çektirdim ama temiz çıktı. Botokstan olabilme ihtimali nedir ve geçme durumu var mıdır
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar, Botoks sonrasında nadiren görünen yan etkiler arasında çift görmede görülebilir.
Eğer bu durum botoks sebebi ile gerçekleşti ise botoksun etkisi azalmaya başladığında zaman içerisinde tamamen geçecektir.
Ayşe soruyor
Hocam botoksumu dün yaptırdım ama iğne yapılan bölgelerim ağrıyor. Gözümü kırparken mimik yapmaya çalışırken falan ağrıyor. Bu normal bir yan etki mi acaba? Şimdiden teşekkür ederim yanıtlayacağız için.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar, Botoks enjeksiyona bağlı olarak ilk birkaç gün böyle hissetmeniz normal, devam etmesi durumda doktoruna danışmanızda fayda var.
Nergis soruyor
Botoks süresi geçince ağrı yapar mı? 2 sene önce yaptırdım alnıma ağrı yapıyor.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Nergis Hanım. Botoks ağrı tedavisinde de kullanılır. Mesela migren ağrılarından, baş ağrılarından yakınan pek çok kişi sırf bu ağrılardan kurtulmak ya da hafiflemelerini sağlamak için düzenli olarak botoks yaptırır. Bu kişiler botoksun etkisi geçtiğinde ağrılarının geri döndüğünden bahseder. Ancak sizinki gibi şikayetle henüz karşılaşmadım. Özellikle de botoksun üstünden iki sene gibi uzun bir zaman geçtikten sonra.
Gonca soruyor
Botox ateş yapar mı? İki kere dolgu yaptırdım ateşim çıktı. 38 gibi 3-4 gün hiç düşmedi. Doktor kovidsin dedi ama hiç covid alameti hissetmedim. Dolgu ve botox ateş yapar mı?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Gonca Hanım. Eğer enjeksiyona bağlı bir enfeksiyon meydana geldiyse bu mümkün. Ama böyle bir durum söz konusu olsaydı, enjeksiyon noktalarında şişlik, ağrı ve kızarıklık da olurdu. Sizde böyle bir durum olduğunu düşünmüyorum. Bazen FDA onayı olmayan formüller de böyle bir etki yaratabilir. Diğer yandan Covid testi yaptırmadan Covid olup olmadığınızı bilmeniz mümkün değil. Pek çok kişinin hiç semptom göstermeden hastalığı geçirdiğini duymuş olmalısınız.
Nevin soruyor
Merhaba Hocam anneme 1 ay önce boyun botoksu yaptırdık fakat son 10 gündür boynunu öne doğru eğerken sağa sola çevirirken çok ağrı çekiyor, aşırı derecede baş dönmesi de mevcut. Botoksla mı alakalıdır acaba? Şimdiden çok teşekkür ederim.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Nevin Hanım. FDA onaylı formüllerle boyundaki çizgilere yapılan botoks tedavisi güvenli bir işlemdir ve böyle yan etkiler görülme olasılığı son derece düşüktür. Ancak yine de işlemi yapan doktorunuza danışmanızda fayda var.
Nuray soruyor
İyi günler, 5 gün önce alın ve göz çevresine botoks yaptırdım. 3. gün göz kapağım düştü. Yaptırdığım yere gittim. Buharla sıcak kompres uygulayıp, ilacı çözmek için masaj yaptılar. Ayrıca Alphagan diye bir damla verdiler. Günde 3 kez 1 damla kullan dediler. Acaba gözüm ne zaman eski haline döner? Teşekkürler.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Nuray Hanım. Botoks uygulamasında böyle yan etkiler görülebilir. Ne zaman geçeceği tamamen uygulanan dozun miktarına hangi kasa uygulandığına göre değişebilir, ancak üç – dört hafta içinde şikayetlerinizin hafifleyeceğini düşünüyorum. Botoksun etkisinin daha hızlı geçmesi için radyo frekans tedavilerinden faydalanabilirsiniz.
Filiz soruyor
Merhaba nasılsınız 3 hafta kadar evvel botoks yaptırdım fakat odaklanma sorunum devam ediyor ne kadar zamanda geçer acaba? Kolay gelsin.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Filiz Hanım. Botoksun bu tür bir etkisi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da, nadir de olsa enjeksiyon sonrasında böyle şikayetler yaşayanlar rapor ediliyor. Sorunun botoksla ilişkili olabileceğini varsayarsak, botoksun etkisi hafifledikçe problemin de hafifleyeceğini öngörmek yanlış olmaz.
Sibel soruyor
Merhaba, göz çevresine yaptırdığım botoks sonrası yüzümün sağ tarafındaki yanak bölgem de etkilendi. Hatta üst dudağımı bile çok rahat açamıyorum. Yanağım diğer taraf yanağıma göre düşmüş gibi duruyor. Özellikle gülünce asimetri çok belli oluyor. Ağzım kasılarak sol tarafa açıldığı için sağ tarafa kayıyor. Bunun sebebi ne olabilir? Cevaplarsanız çok sevinirim.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Sibel Hanım. Göz çevresine yaptırdığınız botoks enjeksiyonunun yüzün alt kısımlarını etkilemesi normal değil. Uygulama yanlış olsa bile, yani yanlış bir kasa botoks uygulansa ya da gereğinden çok enjeksiyon yapılsa bile, bundan olumsuz etkilenecek olan bölge göz çevrenizdir. Bahsettiğiniz durum akla kullanılan botoks formülü ile ilgili bir sorun olabileceğini getiriyor. FDA onaylı iki botoks markası vardır. Bunlardan ilki Allergan şirketi tarafından geliştirilmiş olan Botox’tur, diğeri ise Dysport marka botokstur. Bu iki formül de son derece güvenlidir. Eğer bu markalardan başa bir botoks kullanıldıysa probleminizin bundan kaynaklanıyor olma ihtimali yüksek.
Ömer Faruk soruyor
Hocam bende diş sıkma olduğu için massetter botox yaptırıyorum. Ancak 4. kez yapıldığında çok anormal şeyler oldu. Yutma zorluğu, göz bulanıklığı, başımın öne eğilmesi, baş dönmesi, mide problemleri ayak ve kol kaslarının zayıflaması ve şiddetli bir şekilde tüm kaslarımda ağrı meydana geldi. Yaklaşık 2 ayın sonunda yeni yeni toparlıyorum. Bunun nedeni ne olabilir hocam? Sahte botox kullanmış olabilir mi?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar. Çok nadir görülseler de bunlar FDA onaylı botox markalarıyla yapılan uygulamanın yaşadığınız gibi yan etkiler beklenmez. Diğer yandan sorun daha ucuz olan ve güvenli olup olmadıkları tam anlaşılmadan piyasaya sürülmüş formüllerden de kaynaklanıyor olabilir. Yani kesin bir şey söylemek mümkün değil. Bu yüzden sık sık altını çizdiğim, herkesi uyardığım gibi; yüzünüze enjekte edilecek ürünün markasını öğrenin ve işlemi yapan doktorsuzla yaşadığınız durumu paylaşın.
Ayşe soruyor
Merhaba bende bir ay önce botoks yaptırdım. On gün sonra çift görme ve odaklanma problemi başladı şu an üç hafta oldu hala geçmedi.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ayşe Hanım. Maalesef botoks enjeksiyonu sonrası çift görme problemi yaşanabiliyor. Dünya genelinde nadiren de olsa odaklanma problemi şikayetleri rapor edilse de, bu sorunla botoks arasında herhangi bir ilişki kurulmadığı belirtiliyor. Şikayetleriniz botoks metabolize olarak vücuttan atıldığında tamamen geçecektir. Botoksun etkisini geçmesi ortalama 4 ay sürer, ama öncesinde daha bu süre tamamlanmadan sorunlarınız giderek hafiflemeye başlayacaktır.
Evin soruyor
Mustafa Bey merhaba. Göz çevresi botoksundan 6 gün sonra ani bir diplopi, bitkinlik, halsizlik, enerji kaybı, sersemlik ortaya çıktı. 2.5 hafta oldu geçmedi hala. Kraniel MR temiz, göz muayenesinde içe doğru şaşılık (lateral rektus paralizisi nedeniyle) olduğu tespit edildi. Bunun nedeni botoks mudur ve ne zaman düzelir?
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Evin Hanım. Botoksun göz problemlerine neden olmak gibi bir yan etkisi olabiliyor. Bitkinlik, halsizlik gibi sorunlar bildirilse de bunun botoksla ilgili olabileceğine dair bilimsel bir bulgu olmadığı açıklandı. Bu arada yapılan botoksun markası da önemli tabii. FDA onaylı olmayan botoks formüllerinin yan etkileri çok daha fazla. Botoksun etkisi azaldıkça semptomlar hafifleyecek, botoksun etkisi tamamen geçince de semptomlar ortadan kalkacaktır. Botoksun kalıcılığı ortalama dört aydır.
Aleyna soruyor
Hocam merhabalar, 2 gün önce alın, göz çevrem ve kaş arama botoks yaptırdım. Alnımda ve sağ gözümde bir ağırlık hissi var, fakat asimetri yok. Göz kapağı düşüklüğü öncesi bir belirti olabilir mi bu ağırlık yoksa botoksun olağan etkisi diyebilir miyiz? Ben de bir pratisyen hekimim sevgilerimi yolluyorum.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Aleyna Hanım. Botoks sonrası ağırlık hissi sık görülen bir durumdur ve çok normaldir. Zamanla bu his geçecektir.
Hemen Doktorunuza Sorun
Masseter Botoksu Ne Zaman Etki Eder?
İrem soruyor
Merhaba. Ben ilk defa masseter botoks yaptırdım diş hekimime etkisi ne zaman eder. Ve bana hem doktorum hem internette gördüğüm kadarıyla ikinci ve üçüncü seansların kalıcılığı daha uzun sürüyor dendi. Yani ilkinin etkisi 4 ayda kayboluyorsa üçüncü kez yapıldığında 8 ay... Daha Fazla
Merhaba. Ben ilk defa masseter botoks yaptırdım diş hekimime etkisi ne zaman eder. Ve bana hem doktorum hem internette gördüğüm kadarıyla ikinci ve üçüncü seansların kalıcılığı daha uzun sürüyor dendi. Yani ilkinin etkisi 4 ayda kayboluyorsa üçüncü kez yapıldığında 8 ay... Daha Fazla
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar İrem Hanım. Masseter kasına yapılan botoks enjeksiyonu 5 dakika kadar süren, ağrısız ve konforlu bir uygulamadır. İşlemin ardında... Daha Fazla
Burun Üstündeki Çizgi Nasıl Gider?
Ali soruyor
Merhaba iki sene evvel burun estetik ameliyatı oldum. Burun ucunu kaldırma tikim oluştu son iki aydır burun üzerinde ve burnumun sol kanat üzerinde damar renginde olmayan ama benzeyen ince çizgi oluştu. Doktoruma internet üzerinden ulaşamadığım için sormak istedim. Sizi... Daha Fazla
Merhaba iki sene evvel burun estetik ameliyatı oldum. Burun ucunu kaldırma tikim oluştu son iki aydır burun üzerinde ve burnumun sol kanat üzerinde damar renginde olmayan ama benzeyen ince çizgi oluştu. Doktoruma internet üzerinden ulaşamadığım için sormak istedim. Sizi... Daha Fazla
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar Ali Bey. Bahsettiğiniz çizgilerin oluşma nedeni büyük ihtimalle tikinizdir. Bu bölgede tekrarlanan hareketler yüzünden ciltteki k... Daha Fazla
Kaş Asimetrisi Nasıl Düzeltilir?
Melek soruyor
Benim kaşlarımdan bile diğerinden aşağıda duruyor. Bu da yüzüme çok garip bir görünüm veriyor. Yaşım 39. Kaş asimetrisi nasıl düzeltilir? Bu işin ameliyatsız bir çaresi var mı? Tabii kalıcı olmasını da istiyorum.
Benim kaşlarımdan bile diğerinden aşağıda duruyor. Bu da yüzüme çok garip bir görünüm veriyor. Yaşım 39. Kaş asimetrisi nasıl düzeltilir? Bu işin ameliyatsız bir çaresi var mı? Tabii kalıcı olmasını da istiyorum.
Dr. Mustafa Karataş
En çabuk ve en pratik çözüm botoks enjeksiyonudur. Minik bir doz botoks enjekte edilerek daha aşağıda olan kaş yukarı doğru kaldırılabilir. ... Daha Fazla
Botoks Mimikleri Yok Eder mi?
Esra soruyor
Botoks yaptırmayı planlıyorum ama yüzümdeki mimikleri yok eder mi? Bazı gördüğüm kişilerin yüzlerine maske takmış gibi görünüyor.
Botoks yaptırmayı planlıyorum ama yüzümdeki mimikleri yok eder mi? Bazı gördüğüm kişilerin yüzlerine maske takmış gibi görünüyor.
Dr. Mustafa Karataş
Merhabalar, istenen sonuç enjeksiyon yapılan bölgeye ve verilen botoks miktarına bağlıdır. Botoksun miktarı, uygulama yöntemi ve uygulamayı ... Daha Fazla